Từ điển tổng hợp

TỰ ĐIỂN TỔNG HỢP

Tra từ
Các Từ điển khác
Từ điển Hán Việt Trích Dấn Từ điển Hán Việt Thiều Chửu
Từ điển Chữ Nôm Trích Dấn
Đại Nam Quấc Âm Tự Vị Từ điển Hội Khai Trí Tiến Đức
Phật Quang Đại Từ điển
Hướng dẫn
Hướng dẫn
Về Từ điển tổng hợp
Tài khoản
Đăng nhập Đăng xuất Đăng ký
Quản lý
Cấu hình tự điển Bảng thuật ngữ Nhập bảng thuật ngữ Xuất bảng thuật ngữ

ANY>>ANY

Việt

sở hữu
sở hữu	Từ điển triết học Kant

Anh

sở hữu
property	Từ điển triết học Kant

Đức

sở hữu
eigentum	Từ điển triết học Kant

Từ điển triết học Kant

Sở hữu (sự) [Đức: Eigentum; Anh: property]

Xem thêm: Sở đắc, Khế ước, Công bằng (sự), Bổn phận, Chiếm hữu (sự),

Trong CTTH, HBCV, và SHHĐL Kant xác định nhà nước dân sự bằng ba nguyên tắc tiên nghiệm là tự do, bình đẳng và độc lập. Trong sơ đồ này, quyền sở hữu đóng một vai trò hết sức quan trọng. Chẳng hạn, trong LTTH, Kant đi từ sự tự do của mỗi thành viên trong khối cộng đồng xét như một tồn tại người, đến sự bình đẳng của họ trước pháp luật. Tuy nhiên, đối với ông, cái sau “hoàn toàn nhất quán với sự bất bình đẳng hết mức của số đông về mức độ chiếm hữu” khi định nghĩa một cách đáng ngờ những sự chiếm hữu như là “sự ưu việt về mặt tinh thần hoặc thể chất trên những người khác”, “sở hữu ngẫu nhiên bên ngoài” và “các quyền đặc thù (vốn có nhiều) chống lại những quyền khác” (CTTH tr. 75). Qua việc đồng nhất hóa sở hữu với những sự phú bẩm may mắn khác, Kant có thể tiến hành nghiêm ngặt, trong bàn luận của ông về “sự độc lập”, việc hạn chế số lượng công dân “được quyền bỏ phiếu về các vấn đề lập pháp” đối với người có quyền sở hữu (CTTH tr. 78). Sự hạn chế này được xác định qua việc ông mở rộng định nghĩa về quyền sở hữu để không những bao hàm những chủ đất (tức những người có “quyền sở hữu vĩnh viễn”) mà còn bao hàm cả những nam giới tuổi thành niên nào - “dĩ nhiên là không có một đứa trẻ con, hoặc một người phụ nữ nào” (tr. 78) - có sự sở hữu dưới hình thức một kỹ năng, một nghề nghiệp, mỹ thuật hay khoa học. Rõ ràng, cách thức giành được quyền sở hữu và cách thức quyền sở hữu được phân phối gây ra rất nhiều vấn đề.

Kant phế truất hai sự biện minh theo quy ước đối với quyền sở hữu: sự biện minh phong kiến dựa vào sự chiếm đoạt bằng vũ lực (CTTH tr. 78) và lý thuyết lao động về sở hữu (SHHĐL, tr. 268, tr. 89). Thay vào đó, Kant đặt nghiên cứu của ông về quyền đối với sở hữu tách khỏi đối tượng sở hữu và thay vào đó là tập trung vào các yêu sách chống lại người khác mà quyền sở hữu đã bao hàm. Ông trừu xuất khỏi sự sở hữu cảm tính hay “những điều kiện cảm tính của sự chiếm hữu, xét như một mối quan hệ của một nhân thân với các đối tượng” và thay vào đó, tập trung vào sự chiếm hữu xét như mối quan hệ của một nhân thân với các nhân thân khác” (SHHĐL tr. 268, tr. 88). Quyền của một cá nhân đối với sở hữu là một quyền mà mọi người khác buộc phải tôn trọng; quyền này được tôn trọng bởi vì “ý chí của con người đầu tiên... phù hợp với tiên đề về sự tự do bên ngoài, với định đề về năng lực của người ấy trong việc sử dụng những đối tượng bên ngoài của sự lựa chọn, và với việc đề ra luật của ý chí của tất cả mọi người được suy tưởng như được thống nhất một cách tiên nghiệm” (SHHĐL tr. 268, tr. 88). Với phân tích pháp này, Kant hy vọng đưa ra được một sự biện minh cho “sự chiếm hữu khả niệm”, mặc dù trong trường hợp này khó mà tách biệt cái khả niệm ra khỏi cái khả giác và cái lịch sử. Đây chính là trường hợp khi những nhà lập pháp của một khối cộng đồng thống nhất để thiết lập một trật tự sở hữu, tự họ đã được xác định như những người có quyền sở hữu rồi.

Thánh Pháp dịch