Lignage
[VI] DÒNG HỌ
[FR] Lignage
[EN]
[VI] Ngoài gia đình hạt nhân, còn có họ hàng cùng một thế hệ với nhau, và dòng dõi gồm nhiều thế hệ từ tổ tiên đến con cháu. Bố mẹ nuôi dậy con, rồi ở chung, ở riêng, quan hệ, thay đổi tùy tuổi tác và các sự cố xảy ra (ly hôn, tang tóc…) nhiệm vụ hai bên với nhau thường thay đổi, quan hệ dòng họ xác định vị trí của từng cá nhân trong một đại gia đình với nhiều thế hệ, vị trí này không thay đổi (là ông, bà, mẹ, cô, cha, chú, con, cháu chắt…) Tiếng Anh phân biệt rõ, giữa bố mẹ và con cái là parenthood, trong dòng họ là kinship…Trong xã hội xưa dòng họ đóng vai trò quan trọng, mỗi con người là con ai , cháu ai, thuộc dòng họ nào, vợ chồng lấy nhau chính là hai dòng họ kết thân với nhau chứ không phải tình yêu của hai cá nhân. Một người làm quan cả họ được nhờ, một người làm vua đưa cả bà con, họ hàng vào làm nòng cốt cho triều đình, một người làm giặc, cả họ bị tiêu diệt. Cả một dòng họ tự hào về một danh nhân khoa bảng hay quân công- Ngoài việc nâng đỡ nhau trong khó khăn hay để tiến thân, mối có kết dòng họ là thờ cúng tổ tiên, cùng chung sức xây dựng mồ mả tổ tiên, nhà thờ họ, ghi chép gia phả. Tác phong, nghề nghiệp truyền đời này qua đời khác; đây không phải là di truyền huyết thống, mà là truyền thống, con cháu tự đồng nhất với cha ông. Ngày xưa phụ nữ không được xem là trong dòng họ, vì đi lấy chồng là thuộc dòng họ nhà chồng khi ghi tên trong gia phả; trong một thời gian có một số người cho rằng khi xã hội hiện đại hóa thì chức năng của dòng họ giảm đi nhiều hầu như không còn nữa. Tình hình mấy năm gần đây ở nước ta cho thấy mặc dù công nghiệp hóa, đô thị hóa có làm quan hệ dòng họ nới lỏng đi, ý thức và những lễ nghi tập quán liên quan đến dòng họ đang trỗi dậy trở lại – mà không những ở nước ta, ngay ở các nước phương Tây cũng vậy. Các nhà tâm lý học cho biết trong vô thức, những mối quan hệ dòng họ vẫn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm tính con người hiện đại, và có người đề xuất xây dựng lại mối quan hệ dòng họ làm phương pháp tâm lý trị liệu (Trường phái I.B.Nagi).