TỰ ĐIỂN TỔNG HỢP
  • Tra từ
  • Các Từ điển khác
    Từ điển Hán Việt Trích Dấn Từ điển Hán Việt Thiều Chửu
    Từ điển Chữ Nôm Trích Dấn
    Đại Nam Quấc Âm Tự Vị Từ điển Hội Khai Trí Tiến Đức
    Phật Quang Đại Từ điển
  • Hướng dẫn
    Hướng dẫn
    Về Từ điển tổng hợp
  • Tài khoản
    Đăng nhập Đăng xuất Đăng ký
  • Quản lý
    Cấu hình tự điển Bảng thuật ngữ Nhập bảng thuật ngữ Xuất bảng thuật ngữ
ANY>>ANY

Đức

brahman

Brahman

 
Metzler Lexikon Philosophie
Metzler Lexikon Philosophie

Brahman

(sanskrit). Schon im Ṛgveda (Veden) tritt das Neutrum brahman auf, das etwa soviel wie »(magische) Formel« bedeutet. Eine konzeptionelle Erweiterung ins Kosmische erfährt der Begriff in den Brāhmaṇas, wo B. am Anfang der Schöpfung steht (Śatapatha-Brāhmaṇa 11.2.3.1.) oder mit dem Schöpfergott Prajāpati und dem All identifiziert wird (Aitareya-Brāhmaṇa 6.15.). Von diesem Standpunkt aus kommt es in den Upaniṣaden zu einer metaphysischen Ausdeutung. Dadurch wird B. zum »ens realissimum« (Taittirīya-U. 1.1.) überhöht (Maitrāyaṇa-U. 6.17.). Schließlich ist B. die Voraussetzung für alles Belebte: es ist Nahrung (anna), Leben (prāṇa), Geist (manas), Erkenntnis (vijñāna) und Wonne (änanda) (Taittirīya- U. 3.3.) und identisch mit dem innersten individuellen Wesen (Ātman, Bṛhadāratṇyaka-U. 3.5.1.). Im Vedānta wird das B. z.B. von Śaṇkara (Advaita) konsequent als letzter Urgrund des Seienden, als reines Erkennen, Wonne, als frei von Übel und kausalitäts- und leidlos beschrieben.

MD

LIT:

  • S. P. Basu: The Concept of Brahman, its Origin and Development. Delhi 1986.