Muscle
[VI] CƠ BẮP
[FR] Muscle
[EN]
[VI] Cơ bắp chiếm khoảng 30-40% trọng lượng toàn thân. Cơ bắp có thể: hoặc động, hoặc căng lên, hoặc dãn mềm. Căng lên một bộ phận nào đó là để giữ một tư thế (posture) nhất định, như đứng nghiêm, giữ thẳng đầu, ngồi, nghiêng người. Để thực hiện một vận động, bao giờ toàn thân cũng phải giữ một tư thế nhất định, tức các bộ phận đặc biệt thân lưng và hai chi trên và chi dưới ở vào những vị trí nhất định, mà “thế” là tương quan giữa ba bộ phận ấy, đồng thời cũng là tương quan giữa cơ thể và đối tượng, như công cụ lao động, hoặc đối thủ trong khiêu vũ hay chiến đấu. Căng lên ít hay nhiều là chức năng trương lực của cơ (tonus). Trong vận động tư thế phải biến đổi tùy theo hoàn cảnh, ví như đi lên dốc; những cảm giác xuất phát từ những cơ, khớp, da, tiền đình được chuyển về não, tạo ra những mạch phản hồi (feed – back) giúp cho điều chỉnh tư thế, nhờ đó vận động thích nghi với những biến động trong môi trường. Ngoài việc thích nghi với sự vật chung quanh, vận động cũng là phương tiện diễn đạt cảm xúc quan hệ giữa người và người. Nhờ kích thích bằng điện từng điểm một, người ta đã xác định được bộ phận não chỉ huy các cơ bắp: đó là nếp trán đi lên, dọc theo rãnh Sylvius (circonvolution frontale ascendante) từ đó xuất phát những xung động dẫn đến những nơ ron vận động. Trước đó, có sự phối hợp giữa vỏ não và tiểu não cùng với một số trung khu ở tầng hạ não. Đặc biệt thể lưới (formation réticulée) đóng một vai trò quan trọng trong chức năng trương lực cơ, và tình trạng căng hay mềm của cơ gắn liền với tình trạng tỉnh thức, chú ý. Trên vỏ não, chiếm một diện tích rộng lớn những cơ chỉ huy vận động của bàn tay, và những cơ được vận dụng trong lúc phát âm và những cơ ở mặt. Tiểu não đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tư thế, tổn thương tiểu não gây rối loạn về giữ thăng bằng. X. vận động