TỰ ĐIỂN TỔNG HỢP
  • Tra từ
  • Các Từ điển khác
    Từ điển Hán Việt Trích Dấn Từ điển Hán Việt Thiều Chửu
    Từ điển Chữ Nôm Trích Dấn
    Đại Nam Quấc Âm Tự Vị Từ điển Hội Khai Trí Tiến Đức
    Phật Quang Đại Từ điển
  • Hướng dẫn
    Hướng dẫn
    Về Từ điển tổng hợp
  • Tài khoản
    Đăng nhập Đăng xuất Đăng ký
  • Quản lý
    Cấu hình tự điển Bảng thuật ngữ Nhập bảng thuật ngữ Xuất bảng thuật ngữ
ANY>>ANY

Đức

jīva

Jīva

 
Metzler Lexikon Philosophie
Metzler Lexikon Philosophie

Jīva

(sanskrit, Leben, Seele). In der frühesten Zeit bezeichnet J. »das Lebende, Lebendige« im Gegensatz zum Toten (mṛta) (z.B. RV. 1.164. 30., 10.18.3.). J. kann so leicht die den Tod überdauernde Substanz eines Wesens, die Seele, werden (Mahābhārata XII.183–187). Im Jainismus ist dieser Dualismus noch erhalten, wenn die ewigen Einzelseelen (J.) dem Unbelebten (ajīva) gegenübergestellt werden. In den Upaniṣaden wird J. als Attribut des Ātman (Chāndogya-U. 6.3.2. u. 6.11.1., Kaṭha-U. 4.5.) verwendet. In den jüngeren Upaniṣaden bezeichnet J. die vielen Einzelseelen im Unterschied zu der Allseele (Māinclūkya-U. 3. 11. u. 3.13., Nṛsiṃhottama-U. 9). Diese Vorstellung ist dann auch im Vedānta des Śaṅkara zu finden (paramātman: höchster ātman, J.-ātman). Nach der späteren Advaita-Schule manifestiert sich im Einzelwesen (J.) das Unwissen (Avidyā), das die Erkenntnis der Identität mit dem Brahman verhindert. In den śivaitischen und viṣṇuitischen Systemen steht dem einen Gott (Īśvara: Śiva oder Viṣṇu) die Vielzahl der Einzelseelen (J.) gegenüber. Im Buddhismus hat sich der Begriff Ātman für das abgelehnte Konzept der Seele (anātman, Pāli: anatta) durchgesetzt.

MD