Maturation
[VI] THÀNH THỤC
[FR] Maturation
[EN]
[VI] Con gà mới nở từ trứng ra có thể chạy tìm ăn, không cần có mẹ; trẻ em sinh ra nhiều năm sau vẫn chưa tự lập được. So với thú vật, con người mới sinh ra còn “non”, chưa phát triển hoàn chỉnh; cần một quá trình thành thục (chín muồi) đặc biệt của hệ thần kinh đòi hỏi nhiều năm. Não trẻ em sơ sinh cân 300-400gr , của người lớn 1.300 - 1.400 gr; lúc mới sinh số tế bào thần kinh đã đầy đủ, nhưng những sợi dây thần kinh nối kết các tế bào và trung khu với nhau chưa hoạt động được vì chưa nhiễm chất myêlin. Được myêlin hóa dần dần, rồi mới bắt đầu hoạt động, tạo ra những mối liên kết giữa các tế bào và trung khu thần kinh với nhau, làm cơ sở cho sự phát triển tâm lý, đi từ một hoạt động sinh - điện trong hệ thần kinh mang tính bất phân đến những hoạt động phân hóa, phân định, tạo nên những mạch vòng ngày càng phức tạp. Một mặt là sự thành thục bên trong của hệ thần kinh, một mặt là tác động của môi trường bên ngoài, nhất là của xã hội, tác động của những người chung quanh, của bố mẹ, thầy cô dẫn đến sự hình thành của nhân cách: đó là quá trình trưởng thành. Mỗi bước thần kinh thành thục làm xuất hiện một khả năng mới; thần kinh chưa thành thục thì dù có tập luyện bao nhiêu cũng vô ích, nhưng khi đã thành thục, thì cần nắm thời cơ để tập luyện, bỏ quá thì về sau khó mà gỡ lại. Đó là những lúc “nhạy cảm”, giáo dục con em cần biết vận dụng (période de sensible - Montessori)