Examen
[VI] KHÁM NGHIỆM
[FR] Examen (clinique, psychologique)
[EN]
[VI] Để đánh giá một con người về tâm lý, cần tiến hành một loạt khám hỏi và trắc nghiệm, khám nghiệm là bước đầu giúp cho chẩn đoán hoặc giám định (x. Giám định). Việc đầu tiên là tiếp xúc với đương sự, làm sao cho quan hệ giữa hai bên, giữa người “thầy” (thầy thuốc hay thầy tâm lý) và thân chủ (người lớn hay trẻ em) được thoải mái; cách tiếp xúc uyển chuyển phù hợp với từng người, với tình huống, người thầy phải dùng những ngôn từ dễ hiểu, để cho đương sự kể lại sự việc thoải mái, nhưng cũng không buông thả, cũng cần gợi ý, hướng dẫn một cách tế nhị. Trong lúc ấy, quan sát cách đứng ngồi, cử chỉ, nét mặt…Đương sự thường đến với tâm trạng một người “bị cáo”, vì đã có những hành vi được xét là bất thường, thậm chí điên loạn hay phạm pháp, nên dễ có thái độ chống đối, hoặc tự vệ dè dặt, không muốn biểu lộ tâm tư. Tiếp xúc ban đầu này rất quan trọng, chi phối kết quả của mọi sự khám nghiệm tiếp theo. Và đòi hỏi người thầy một thái độ thông cảm, nhưng khách quan, không thiên vị, và bản thân cũng không vướng mắc lớn gì về tâm tư riêng, vì những tâm trạng phức tạp ở thân chủ dễ gây ra ở người thầy tỏ thái độ ngay từ lúc đầu. Bước thứ hai là bước mang tính kỹ thuật, vận dụng các test (trắc nghiệm) (x.test). Kỹ thuật viên làm test cũng phải biết tiếp xúc, nhất là với trẻ em, tạo không khí thoải mái trước lúc trắc nghiệm. Kết quả của test chỉ là một yếu tố trong nhiều yếu tố khác giúp cho chẩn đoán, chứ không quyết định sự chẩn đoán, không thể máy móc từ kết quả của test mà kết luận. Máy móc dẫn đến những quyết định nhiều khi tai hại.