HƯU TRÍ
[VI] HƯU TRÍ
[FR] Retraite
[EN]
[VI] Sự suy yếu về sức khỏe (đi đôi với sự tắt kinh ở phụ nữ), lúc bước vào tuổi già, dẫn đến việc ngừng lao động thường xuyên ngoài xã hội: đây là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời. Một điểm cần chú ý là thời kỳ gọi là tuổi già ngày càng được đẩy lên cao: ngày trước 45 tuổi đã là già, nay phải trên 70, 75. Và tuổi về hưu trung bình ở nhiều nước là chung quanh 60 - thấp hơn đối với đàn bà và nghề nghiệp đặc biệt. Về hưu không những là giảm bớt thu hoạch mà còn hoặc làm mất nhiều quyền lợi tinh thần, làm thay đổi vị trí và vai trò xã hội: xuống cấp; hoặc giảm sự hòa mình với nhóm người cùng nghề, cùng cương vị, cảm thấy mất uy thế đối với con cháu, người thân và xã hội nói chung. Cùng một lứa tuổi, tỷ lệ tử vong trong một nhóm về hưu cao hơn trong một nhóm còn làm việc, về hưu tạo ra cảm giác mất an toàn gây lo hãi. Nhưng ở một số người về hưu là thoát khỏi ràng buộc của nghề nghiệp, chức vụ, tạo ra thoải mái, vì có thể bước vào một hoạt động gây hứng thú hơn. Không thể máy móc quy định tuổi về hưu chung cho mọi ngành nghề, và không tính đến khả năng của từng người. Lao động chân tay lúc về hưu dễ tìm ra những công việc thủ công. Ở cương vị cao, quen hoạt động đa dạng, hưởng nhiều quyền hành, về hưu gây ra nhiều khó khăn, và ít người biết “tri chỉ”, tức là biết đến lúc đã phải ngừng lại, rút lui. Trí thức có người sau 70 vẫn còn giữ sức lao động sáng tạo. Nhưng nói chung đến tuổi già, khó mà đuổi kịp tiến triển khoa học ngày nay.