HOẠT TÍNH
[VI] HOẠT TÍNH
[FR]
[EN]
[VI] Nhìn con người như một thực thể năng động, chịu tác động của môi trường tự nhiên và xã hội, và tác động trở lại lên môi trường, có thể nhận ra những hoạt tính như sau: 1. Có sức để tác động lên thế giới vật chất, đó là thể lực, gắn liền với năng lực của cơ thể. 2. Có thế đứng giữa xã hội, ở một cương vị nào đó, giữ một vai trò nào đó, thuộc một thành phần nào đó, có thể sử dụng tất cả những lợi thế ấy để tác động lên sự vật. 3. Có trí, tức là đứng trước những tình huống mới, trước đó chưa hề phải xử lý, nay tìm ra được cách xử lý thuận lợi. 4. Có tình đối với sự vật hay người khác: yêu ghét, thích thú, chán chường, hăng say, uể oải… 5. Có chí tức có một động lực thôi thúc bản thân thực hiện một ý đồ, một sự nghiệp, định hướng cho cuộc sống. 6. Có vọng, tức trông chờ ở ngày mai, hy vọng ngày maii sẽ xán lạn hơn hôm nay, có những ước mơ về tương lai. Trong nhiều trường hợp, có thể mất mát, sứt mẻ về một hay nhiều hoạt tính kể trên, trở nên: - mất sức như bị bệnh, già yếu đi; - mất (thất) thế như thất nghiệp, bị cách chức… - mất trí, rối nhiễu trong suy nghĩ, ngôn ngữ; - mất (thất) tình, mất đi những người thân, bị ruồng bỏ; - mất (thất) chí không còn ý đồ kế hoạch gì nữa; - mất (thất) vọng, không còn hy vọng gì về ngày mai. Thí dụ: một người già yếu, phải về hưu, vợ bỏ đi hay con hư hỏng tức mất sức, thất thế, thất tình, rồi tính luẩn quẩn, tức mất trí, hết muốn hoạt động suy nghĩ, tuyệt vọng. Tình trạng ấy có thể gây ra những rối nhiễu tâm lý khác nhau tùy hoàn cảnh, tùy tiền sử của cá nhân, tùy hoàn cảnh có được chăm sóc chu đáo hay không. Mỗi một thời khủng hoảng trong quá trình phát triển qua các lứa tuổi đều làm xáo trộn các hoạt tính trên, hoặc để vượt qua thử thách rồi vươn lên, hoặc bị rối nhiễu. Tâm lý học cần đề xuất được những bài bản ước lượng mức độ nặng nhẹ của các nỗi mất mát kể trên, theo từng mặt, và tình trạng chung. Tìm các liên quan giữa những hội chứng lâm sàng và các hoạt tính, như trầm nhược gắn liền với thất chí và thất vọng.