DỤC
[VI] DỤC
[FR]
[EN]
[VI] Là ham, có một nhu cầu sinh lý muốn được thỏa mãn như đói muốn ăn, ham muốn giao hợp nam nữ. Được thỏa mãn tạo ra khoái cảm. Thường ghép thành dục vọng, tức là ham. Mọi hoạt động sinh lý đạt mục đích đều gây khoái cảm đặc biệt về giới tính, đó là tính dục; khi mối khoái cảm này tập trung vào một đối tượng, diễn ra một thời gian tương đối lâu dài, đi với tình cảm là tình dục. Chỉ biết tìm khoái cảm sinh lý là dâm dục. Tính dục cũng gọi là sắc dục. Có nhiều chức năng sinh lý khác nhau đều gây khoái cảm và lòng dục, ngoài ăn uống và tình dục, như vận động, như da thịt được vuốt ve, như một bộ phận hay toàn thân được đu đưa; tìm khoái cảm do “xác thịt” gây ra gọi chung là nhục dục. Vấn đề là quan hệ giữa nhục dục và tình dục như thế nào? Mọi người công nhận hai dục vọng chủ yếu là ăn uống và tình dục. Nếu dân gian cho “dĩ thực vi tiên”, thì phân tâm học lại cho rằng cốt lõi của nhục dục và tình cảm con người là tính dục, các mối dục vọng khác dễ dàng chuyển hoán thành tính dục, các mối dục vọng khác dễ dàng chuyển hoán thành tính dục và ngược lại, và gọi là dục vọng chung ấy là libido. Đặc biệt ở trẻ em, khi bú và khi ỉa đái, những khoái cảm xuất phát từ môi, miệng, từ hậu môn và niệu đạo đều mang tính chất tính dục, rồi quan hệ với bố mẹ cũng mang tính tình dục, cho đến lúc được chuyển hoán thành những tình cảm bình thường, qua một quá trình biến hóa phức tạp. Cuối cùng là khi lớn lên có khả năng có những quan hệ tính dục và tình dục bình thường với một đối tượng khác giới. Mọi sự vấp váp chấn thương trong việc ăn uống, đại, tiểu tiện, và quan hệ với bố mẹ trong thời thơ ấu đều ảnh hưởng đến tiến triển của tính dục về sau. Nói đến tính dục với tất cả liên quan tình cảm và xã hội, phân tâm học gọi là Eros. Không có đối tượng để thỏa mãn nhục dục, có thể tự mình kích thích thân thể để tạo ra khoái cảm, đó là hiện tượng tự kích dục (auto – érotisme); như trẻ em mút tay, đu đưa. Thường gặp nhất là thủ dâm (x.từ này). Nhục dục thông qua xã hội hóa, có thể chuyển hóa, như ham ăn biến thành ham của, dục vọng vật chất biến thành ham quyền hành đối với người khác. Ham đến mức độ nào là bình thường, quá mức là tham. Như vậy có ba mối ham và tham chủ yếu: - Ham là tham của (tiền) - Ham và tham sắc (kể cả đàn ông, đàn bà) - Ham và tham quyền. Các nhà tu hành thường đặt mục tiêu là diệt trừ ba mối ham này, nói chung là ít ai thành công.